Geneza wyprawy kijowskiej

Na podstawie zachowanych wypowiedzi Józefa Piłsudskiego, opinii przyjaciół i wrogów autor zrekonstruował myślenie Marszałka o problemach Ukrainy. Piłsudski był prawdziwym polskim patriotą, jednak rozumiał też niepodległościowe dążenia innych narodów. Z Ukrainą łączyły go silne związki emocjonalne w Charkowie przeżył pierwsze aresztowanie przez carską policję, w Kijowie zakochał się w przyszłej drugiej żonie Aleksandrze. Problemy tego kraju znał dobrze dzięki osobistym kontaktom z jego politykami i informacjom przyjaciół, zwłaszcza Leona Wasilewskiego, wnikliwie badającego zagadnienia dotyczące wschodnich sąsiadów Polski. Od 1918 r. jednym z głównych problemów Piłsudskiego było zapewnienie bezpieczeństwa Polski wobec Rosji niezależnie bolszewickiej czy białej.Służyło temu m.in. wspieranie działań na rzecz oswobodzenia krajów zniewolonychprzez carat, w tym Ukrainy, która by oddzieliła oba państwa. Dążył do przezwyciężenia konfliktów z narodem ukraińskim, doprowadził do zawarcia w 1920 r. sojuszu i wspólnej akcji, która miała uczynić Ukrainę państwem niepodległym, współpracującym z Polską.